Nekklachten, zwemmen, koud water, en de Wim Hof methode
Introductie
Op deze pagina beschrijf ik mijn ervaringen met zwemmen en het omgaan met
koud water en het zitten in een ijsbad volgens de Wim Hof methode.
Vanwege mijn nekklachten geef ik er een eigen invulling aan.
Waarschuwing
Het kan gevaarlijk zijn om intensieve ademhalingsoefeningen te doen,
omdat iemand het bewustzijn kan verliezen.
Het kan gevaarlijk zijn om zomaar in koud water te gaan zitten.
Door de schok is het erg gemakkelijk om te weinig of te veel adem
te halen, waardoor iemand het bewustzijn kan verliezen.
Doe nooit rare dingen met je ademhaling wanneer je in het water bent.
Neem deze waarschuwingen serieus, begin bijvoorbeeld met
water van 15°C en zorg dat er iemand bij is.
Zwemmen
In 2019 was het mogelijk dat ik kon gaan zwemmen.
Op mijn buik zwemmen met de schoolslag lukte niet in het begin, omdat mijn nek blokkeerde als ik
mijn hoofd omhoog probeerde te houden.
Op mijn rug zwemmen lukte wel. Ik laat mijn hoofd en armen ontspannen in het water liggen,
en door met mijn benen en voeten te "flipperen" kom ik vooruit.
Door het zwemmen kwam er meer beweging in mijn rug en nek, en later kon ik wel
met de schoolslag zwemmen.
Om het zwemmen in de herfst zo lang mogelijk te kunnen blijven doen, kocht ik
een wetsuit, een "shorty". Het is belastend voor mijn nek om het uit te doen
na het zwemmen, maar de voordelen van het zwemmen zijn groter dan de nadelen
van het uittrekken van mijn wetsuit.
Om beter om te gaan met het koude water onstond mijn interresse in de
methode van Wim Hof.
Mijn problemen met kou
Door mijn nekproblemen heeft mijn lichaam soms moeite om op temperatuur te blijven.
Des te meer mechanische druk er op mijn nek staat, dus te kouder ik het krijg.
Een aantal keren paar jaar krijg ik het steeds kouder en blijft mijn temperatuur maar zakken.
Het enige dat dan nog helpt is om onder een warme douche te gaan staan.
Door het zwemmen in koud water en in een ijsbad te gaan zitten, zijn deze
problemen niet verminderd. Ondanks mijn problemen met kou, bleek het mogelijk
te zijn dat mijn lichaam er aan kan wennen om door een korte tijd van kou te gaan.
In december 2022 heb ik voor het eerst in ijswater gezeten. Een paar jaar
eerder had ik zo iets voor onmogelijk gehouden.
Koude douche
Een koude douche is voor mij niet te doen. Dan kan ik mijn nekspieren
niet ontspannen houden.
Ik kan mezelf wel in één keer in een bak met koud water laten
zakken. Mijn nek en hoofd hou ik altijd boven water.
Een bak met koud water
Wanneer het 's winters te koud is om te gaan zwemmen, dan zet ik een bak
met water in mijn achtertuin. Ik doe er geen ijs in, dus de watertemperatuur
is ongeveer het gemiddelde van de dag- en nachttemperatuur.
Een zitbad komt nauwelijks tot mijn middel, en ik wil graag dat
alleen mijn nek en hoofd uit het water steken. Daarom heb gebruik ik een bak
met 500 liter water.
Ik zat er eerst op mijn hurken in, maar dat was nadelig voor mijn rug en nek.
Daarna ging ik op mijn knieën zitten zodat mijn rug en nek recht kunnen blijven.
Het wordt geadviseerd om 5 minuten in koud water te gaan zitten. Mijn doel
is echter 10 minuten, omdat ik minstens 10 minuten wil kunnen zwemmen in koud water.
Mijn eigen invulling van de Wim Hof methode
De intensieve ademhalingsoefeningen doe ik niet omdat die te belastend
voor mijn nek zijn. Ook als ik uit het koude water kom, dan doe ik
niet de oefeningen om warm te worden want die zijn ook te belastend voor mijn nek.
Mijn ervaring is dat met een goede voorbereiding, de kou nog maar half zo erg is.
Een paar uur van te voren hou ik er al rekening mee door te letten op de hoeveelheid
die ik eet.
Mijn manier in het kort:
• Ik zorg er voor dat ik geen hongergevoel heb en dat ik niet teveel gegeten heb.
• Ik zorg er voor dat ik het niet koud heb. Eerst een wandeling maken helpt om van binnen warmer te worden.
• Voordat ik ga wandelen lig ik op een bed dat een uitrekkend effect op mijn nek heeft (decompressie van nek).
• Tien of vijftien minuten voordat ik het koude water in ga, doe ik ademhalingsoefeningen.
• Nadat ik wist wat het koude water met mijn lichaam doet, ga ik in één keer het koude water in
en laat dan mijn lichaam wennen.
• Ik let goed op mijn ademhaling.
• Ik kijk op mijn horloge (stopwatch) om de tijd in de gaten te houden.
Ik blijf er niet langer in dat wat ik me vooraf had voorgenomen.
• Als het niet meer lukt om het rillen te onderdrukken, dan ga ik er uit.
• Als ik was gaan zwemmen en nog naar huis moet lopen, dan probeer ik ontspannen te lopen
en rustig adem te halen, om mijn hartslag zo laag mogelijk te houden.
Op die manier blijven mijn handen en voeten koud en mijn romp van binnen warm.
Dat bleek te beste manier om mijn nek ontspannen te houden.
Eenmaal thuis warm ik op onder een warme douche.
• Als ik in een bak met koud water heb gezeten,
dan ga ik naar de badkamer en droog me af.
Daarna wacht ik. Na 5 tot 10 minuten begin ik het koud te krijgen
en dan ga ik onder een warme douche staan om op te warmen.
De watertemperatuur zet ik steeds wat warmer.
Mijn ademhalingsoefeningen die ik vooraf doe bestaan uit diep ademhalen en dat even vasthouden terwijl ik mij ontspan.
Ik haal diep adem door eerst lucht onderin mijn longen te krijgen, daarna bovenin mijn longen.
Dat hou ik even vast waarbij ik de rest van mijn lichaam ontspan. Ik let er goed op dat ik
vooral mijn nek en schouders ontspan. Na een paar seconden laat ik de lucht er rustig uit en haal
ik weer opnieuw adem.
Ik merk het effect in mijn vingers. Als ik merk dat ik duizelig wordt, dan stop ik er even
mee.
In het koude water gaan mijn handen en voeten zeer doen en raken verkleumd en ik
kan ze na een paar minuten nauwelijks nog bewegen. Dat is niet erg, als ik uit het water ga dan gaat het na
een paar minuten al beter.
De "pijn" is meer een ongemak. Voor iemand die bekend is met flinke migraine stelt het
niets voor. Het is zelfs wel prettig om eens iets anders te voelen dat zeer doet maar
helemaal niet erg is.
Het valt mij op dat mijn lichaam sneller hersteld nadat ik uit het koude water kom.
Dat had ik niet verwacht. Ieder jaar gaat het iets beter.
Als iemand dagelijks in (ijs)koud water gaat zitten,
dan zou het ongeveer zes weken duren voordat het gemakkelijker wordt.
Bij mij duurde dat twee maanden.
Dus twee maanden lang kreeg mijn lichaam een enorme schok door mezelf in koud water te laten zakken.
Daarna was het gemakkelijker. Soms zie ik er erg tegenop om in een bak met koud water
te gaan zitten.
Als ik echter eenmaal in het water zit, dan blijkt het iedere keer mee te vallen.
Eten
Des te kouder het water is waar ik in zwem of zit, des te meer ik trek krijg
in vette vis zoals gerookte zalm en rolmops.
Mijn ontbijt is regelmatig een afbakbroodje met rolmops.
In de zomer heb ik geen trek in rolmops. Des te langer ik 's zomers in de zon zit,
des te meer ik trek in tomaten krijg.
Bij een (opkomende) migraine krijg ik trek in perziken uit blik met chocoladevla.
Voordelen van koud water of ijsbad
Anderen voelen zich opgewekt en vol energie nadat ze in koud water of een ijsbad
hebben gezeten. Dat ervaar ik nauwelijks omdat mijn nekklachten zo overheersend zijn.
Ik doe het voornamelijk om te wennen aan koud water, omdat ik voor mijn nek en rug
wil gaan zwemmen.
Toch merk ik meerdere positieve effecten. Vanwege mijn nekklachten kan ik niet sporten
(behalve zwemmen) en vrijwel alle lichamelijk oefeningen zijn voor mij nadelig.
Door het koude water
wordt mijn lichaam in een andere staat gebracht, dat is wel prettig omdat
mijn leven voor de rest tamelijk passief is.
Reuma
Mijn opa van mijn moeders kant had dikke gevoelige en zere gewrichten van zijn vingers.
Mijn moeder had dat ook, maar minder erg. Bij mij begon dat rond mijn vijftigste ook
een beetje.
Ik weet niet het verschil tussen reuma, artritis, artrose en jicht. Hierna gebruik
ik de term "reuma", maar ik kan er naast zitten.
In de zomer had ik er weinig last van, maar 's winters deden een aantal gewrichten
van mijn vingers zeer bij aanraken en bij het bewegen en ze waren minder bewegelijk.
Door in het voorjaar en herfst in kouder water te gaan zwemmen werden de klachten erger.
Vanaf 2019 ga ik zwemmen en vanaf 2022 heb ik 's winters een bak met water in mijn achtertuin.
Als ik niet kan gaan zwemmen, dan ga ik dagelijk ongeveer 10 minuten in die bak met water zitten.
Ik probeerde eerst om mijn handen te ontzien en ze boven het
water te houden, door de rand van de bak beet te houden. Dat was echter een
krampachtige houding. Daarna liet ik mijn armen ontspannen in het water hangen.
De problemen met de gewrichten van mijn vingers
leken niet meer toe te nemen.
In december 2022 lag er ijs op het water in mijn bak. Toen heb ik voor
het eerst in ijswater gezeten. De problemen met de gewrichten van mijn
vingers namen zelfs af.
Van de Wim Hof methode wordt beweerd dat het helpt bij ziekten die
met ontstekingen te maken hebben, en dat mensen met bijvoorbeeld reuma er baat bij
kunnen hebben.
Zulke verhalen neem ik meestal niet zo serieus, maar nu merk ik het bij mezelf.
In de winter van 2022/2023 waren de problemen met de gewrichten van mijn vingers
misschien nog maar tien procent van wat het eerst was. Mijn rechterhand is helemaal
normaal en van mijn linkerhand zijn alleen de gewrichten van mijn middelvinger nog
wat stijf en kan een beetje zeer doen.
Ik vind dit verbazend. Er bestaat geen serieus medicijn tegen reuma, maar
door koud water en ijsbaden kan het blijkbaar wel afnemen.
Bloedtoevoer vingers
Wanneer ik als tiener met anderen ging zwemmen in de zomer, dan kreeg ik
"dode vingers". Het bloed trok uit al mijn vingers. Ik ging dan maar uit
het water. Na een tijdje kwam langzaam de doorbloeding weer op gang.
Dat heb ik nog steeds.
Het advies bij dergelijke klachten is om kou en stress te vermijden.
Door het zitten in een bak met koud water is het bij mij een stuk minder geworden.
Door de ademhalingsoefeningen en door de kou, ontstaat er een verandering
in de doorbloeding van het hele lichaam. Het lichaam leert ook om steeds
beter te herstellen van de kou. Misschien is dat de reden dat het zitten
in koud water juist goed is voor "dode vingers".
Als ik online zoek naar de "ziekte van Raynaud" en ijsbaden,
dan lijkt het resultaat af te hangen van de ernst en de oorzaak van de dode vingers.
Misschien heb ik een lichte vorm van die ziekte zonder onderliggende oorzaak.
Laatste wijziging van deze bladzijde: augustus 2023